Çalışırken etkili bir zaman yönetimi yapmanın sırrı saatleri saymak yerine domatesleri düşünmekten geçiyor olabilir mi? Henüz duymamış olabilirsiniz ama dünyada milyonlarca çalışan ve öğrenci; verimliliklerini artırmak, odaklanma becerilerini geliştirmek ve zihinsel yorgunluklarını bertaraf etmek için Pomodoro Tekniği ile çalışmayı tercih ediyor.
İtalyanca “domates” anlamına gelen Pomodoro Tekniğinin detaylarını sizin için bir araya getirdik. Evden çalışmanın normalimiz haline geldiği bu dönemde hayatınızı kolaylaştıracak ip uçları yazının devamında sizi bekliyor.
Pomodoro Tekniği Nedir?
Popüler bir zaman yönetimi sistemi olan Pomodoro Tekniği, sürekli konsantrasyonu teşvik etmek ve zihinsel yorgunluğu azaltmak için “pomodoro” adı verilen, belirli bir saat sınırı olan çalışma oturumları oluşturmanız ve bu oturumları kısa molalarla sürdürmeniz esasına dayanır.
1980'lerin sonunda, üniversite öğrencisi Francesco Cirillo tarafından geliştirilen teknik, kişisel bir ihtiyaçtan yola çıkarak oluşturulmuş. Çalışmalarına odaklanmakta ve ödevlerini tamamlamakta zorlanan Cirillo, çözüm olması umuduyla domates şeklinde bir mutfak saatini 10 dakikalık periyotlarla kurmuş ve saatin zili çalana kadar çalışması gereken konudan başka hiçbir şeyle ilgilenmemiş. Yönteminin işe yaradığını fark eden Cirillo, zaman içinde tekniğini geliştirerek yaklaşık 130 sayfalık bir kitap haline getirmiş olsa da sistem gücünü basitliğinden alıyor.
Kimler Pomodoro Tekniği Kullanabilir?
Tekniği anlamak ve içselleştirmek için pratik yapmak gerekse bile ilköğretim çağındaki bir çocuktan yoğun iş yükü altındaki bir beyaz yaka çalışana, üniversite sınavına hazırlanan bir gençten yoğun ev işi temposunda kaybolan bir ev kadınına kadar hemen herkes Pomodoro Tekniğinden yararlanabilir.
Ancak aşağıdaki özelliklere sahipseniz Pomodoro Tekniğinin tam size göre olduğunu söyleyebiliriz:
- Küçük ama dikkat dağıtıcı şeyler bularak çalışma rutininizi aksatıyorsanız
- Üretkenliği kısa süreli yakalamak yerine tutarlı bir şekilde çalışma ihtiyacı duyuyorsanız
- Sınav hazırlığı yapmak, bir yazılım üzerinde çalışmak, proje yönetmek, araştırma yapmak gibi sınırsız zaman alabilecek açık uçlu bir çalışma rutinine sahipseniz
- Bir gün içinde çok şey başarabileceğiniz konusunda iyimser düşüncelere sahipseniz
- Oyunlaşmış hedef belirleme yönteminin keyfini çıkarmak istiyorsanız
Pomodoro Tekniği Nasıl Uygulanır?
Pomodoro Tekniği ile çalışmaya başlamadan önce bir zamanlayıcı edinmenizde ve gün içinde tamamlamayı hedeflediğiniz işlerden oluşan bir çalışma planı oluşturmanızda fayda var. Akıllı telefonunuzun saat uygulamasında bulunan sayacı da kullanabilirsiniz.
Teknik 6 temel adımdan oluşur:
1. İş planınız içinden yapmak istediğiniz bir görevi seçin
Seçiminiz acil yetişmesi gereken bir iş de olabilir, uzun zamandır yapmayı ertelediğiniz bir iş de… Burada önemli olan işinizin boyutu değil, tam ve bölünmemiş dikkatinizi hak eden bir iş olmasıdır.
2. Sayacınızı 25 dakika için ayarlayın
Seçtiğiniz iş için 25 dakika ayıracağınıza, telefon cevaplamak, maillere bakmak, gelen bildirimlere göz atmak dahil hiçbir koşulda çalışmanızı bölmeyeceğinize dair kendinize söz verin. Emin olun, bunu başarabilirsiniz. Söz konusu olan sadece 25 dakika!
3. Sayacınızın zili çalana kadar işiniz üzerinde çalışın
Önünüzdeki 25 dakika boyunca kendinizi göreve bırakın. Aniden yapmanız gereken başka bir şey olduğunu fark ederseniz bir kâğıda not alın.
4. Sayaç çaldığında bir kağıt üzerine ya da hazırladığınız pomodoro çizelgesine tik atın
Kesintisiz 25 dakika çalışarak 1 pomodoroyu tamamlamış oldunuz.
5. Beş dakika ara verin
Her bir pomodorodan sonra beş dakika mola verin, nefes egzersizleri, kısa bir meditasyon, bir fincan kahve içmek gibi işle ilgili olmayan ve sizi rahatlatacak bir şey yapın.
6. Her 4 pomodorodan sonra daha uzun ara verin
Beyninizin dinlenmesi ve yeni bilgileri özümsemesi için her dört pomodoro seansından sonra 20 veya 30 dakikalık daha uzun bir ara verin.
Pomodoro Tekniği ile Çalışırken Verimliliğinizi Artıracak 3 Altın Kural
25 dakikalık çalışma periyotları yöntemin özünü oluşturuyor, ancak bir pomodorodan en verimli şekilde yararlanabilmek için dikkat etmeniz gereken üç temel kural bulunuyor:
1. Karmaşık projeleri parçalara ayırın
Bir görev dörtten fazla pomodoro gerektirecek kadar uzunsa daha küçük ve uygulanabilir adımlara bölünmelidir. Bu kuralı uygulamak, projelerinizde adım adım ama sürdürülebilir bir ilerleme kaydetmenize yardımcı olacaktır.
2. Küçük görevleri birleştirin
Bir pomodorodan daha az zaman alacak herhangi bir görevi diğer basit görevlerle birleştirmek sürekli ötelediğiniz pek çok işi bir oturumda tamamlamanızı sağlayacaktır. Örneğin doktor randevularınızı ayarlamak, kira ve benzeri ödemelerinizi yapmak, çözülmeyi bekleyen bir sorun için gerekli yazışmaları yapmak ya da bilgisayarınızdaki dosyaları düzenlemek bir seansta tamamlanabilir.
3. Zil çalana kadar elinizdeki işi bırakmayın
Pomodoro bölünmemesi gereken bir zaman birimidir ve gelen e-postalara göz atmak, mesaj atmak, grup sohbetlerine katılmak için kesintiye uğratılmamalıdır. Ortaya çıkan herhangi bir fikir, görev veya istek daha sonra üzerinde çalışmak üzere not edilmelidir.
Kaçınılmaz bir aksama durumunda ise beş dakikalık bir ara vermek ve sonrasında yeni bir 25 dakikalık pomodoro seansına başlamak doğru bir yöntem olacaktır. Aslında yaşadığınız bu aksaklıklar çalışma sürecinizi takip etmek, sizi nelerin engellediğini tespit etmek ve bunlardan kaçınmak için neler yapabileceğinizi değerlendirmek açısından çok önemlidir.
İşiniz zamanlayıcı kapanmadan önce bitmiş olsa bile çalışma seansınızı devam ettirmeli, geri kalan zamanınızı öğrenme becerilerinizi ve bilginizi geliştirmek için kullanmalısınız. Okumayı planladığınız makaleleri ve araştırmak istediğiniz konuları önceden listelemek artan pomodoro zamanlarınızı değerlendirmek için etkili bir çözüm olabilir.
Pomodoro Tekniğinin Faydaları Nelerdir?
Pomodoro tekniği yeni bir işe başlamayı kolaylaştırır.
Araştırmalar, yapılacak işleri ertelemenin arkasında yatan temel nedenin tembellik ya da öz kontrol eksikliğinden ziyade olumsuz duygulardan kaçınmak olduğunu gösteriyor. Büyük bir göreve ya da projeye başlamak sahip olduğu belirsizlikler nedeniyle pek çoğumuz için rahatsız edici bir duygudur. Pomodoro Tekniği gözünüzde büyüttüğünüz işleri küçük ve yönetilebilir parçalara bölmenizi sağlayarak göz korkutucu olmayan ilk adımı atmanıza yardımcı olur. Bu sayede üstlendiğiniz işin büyüklüğü karşısında bunalmak yerine küçük parçalara odaklanmanızı sağlar.
Dikkat dağıtıcıların farkına varmanızı ve mücadele etmenizi sağlar.
Çalışmanız sırasında kesintiye uğradıysanız yeniden odaklanmanın ne kadar zor olabileceğini bilirsiniz. Üstelik günümüzün temposu içinde e-postalar, sosyal medya bildirimleri, ekip sohbetleri gibi sürekli dikkatimizi dağıtan bir bilgi akışına maruz kalmanın işleri hiç kolaylaştırmadığını söyleyebiliriz.
Bu sorunla ilgili teknolojiyi suçlamak kolay bir yol gibi görünse de araştırmalar iş günü içinde yaşanan dikkat dağınıklıklarının yarıdan fazlasının nedeninin kendimizi odaktan uzaklaştırmak olduğunu gösteriyor. E-postalara bakmak, Twitter’ı kontrol etmek gibi kısa süre aldığını düşündüğünüz bütün küçük kesintileri bir araya getirdiğinizde oldukça fazla zaman aldığını görebilirsiniz.
Pomodoro Tekniği, tüm bu kesintilere direnmenize ve odaklanmak için beyninizi eğitmenize yardımcı olur. Her bir pomodoro bir göreve adanmıştır ve her mola, sıfırlamak ve dikkatinizi çalışmanız üzerinde toplamak için bir fırsattır.
Zaman yönetimi ile ilgili algınızı değiştirir.
Pomodoro tekniği, planlama yanılgısına kapılmanızı engeller. Kısa süreli oturumlarla çalışmaya başladığınızda zaman artık soyut değil, somut ve ölçülebilir bir kavram haline gelir. Başka bir deyişle zaman kavramı “kaybedilen bir şey” olarak olumsuz bir kavramdan, “üretkenlik ölçüsü” olan olumlu bir kavrama dönüşür. Bu dönüşüm planlamalarınızı çok daha gerçekçi hedeflerle oluşturmanıza ve tutarlı çalışma alışkanlıkları edinmenize yardımcı olur.
Pomodoro Tekniğine Yeni Başlayanlar İçin Hızlı İpuçları
- Pomodorolarınızı önceden planlayın.
- Günlük yapılacaklar listenizi hazırlayın ve her görevin kaç tane pomodoro gerektireceğini not edin.
- 8 saatlik bir iş günü esasına göre çalışıyorsanız ideal pomodoro sayısı 16’dır.
- Pomodoro Tekniği ile çalışma pratiğiniz arttıkça bir gün içinde kaç tane kaliteli pomodoro tamamlayabileceğinizi daha iyi belirleyebilirsiniz.
- 25 dakika size az geliyorsa daha uzun çalışma seanslarını da deneyin ve ne kadar verimli olduğunuzu ölçün. Konsantrasyon direnciniz düşükse daha kısa süreli pomodoro oturumları deneyerek kendiniz için en ideal süreyi bulun.
- Özellikle bilgisayar başında çalışıyorsanız molalarda, telefonunuz dahil olmak üzere ekrandan uzak durmaya özen gösterin ve zihninizi dinlendirin.
